Tarih: 4 / Mayıs / 2024 //Sayfa hit sayısı:  8198   

Phytophthora capsici
Kök Bogazi Yanikligi



Hastalık etmeninin genel özellikleri:
Phytophthora capsici Leonian fungal bir hastalik etmeni olup, biber bitkilerinin en önemli hastalik etmenlerinden biridir. Hastalik etmeni ayrica çökerten, kök çürüklügü, gövde ve meyve çürüklükgunede neden olabilir. Hastalik etmeni biberden baska, patlican, domates, kabak, hiyar, kavun gibi bir çok sebze ve yabani bitkileri hastalandirmaktadir. Fungus toprakta dogal olarak bulunur, asiri toprak nemi ve sicaklik ve nemli hava kosullari oldugu zamanlarda bitki gelismenin her devresinde bitkiler infekte olabilir. Fungus olumsuz kosullari dayanikli olan eseyli üreme organi oosporlar (üreme organi) yardimi ile geçirmektedir. Fungal etmen inefektelenmis tohumlarin içerisinde ya da üzerinde de bulunabilir, fakat bu durum ticari olarak yetistirilen kültivarlarda genelde görülmez. Fungus infektelenmis bitkiler üzerinde sporongia adi verilen sporlari üretir, bu sporlar düzensiz olarak dallanmis ipliksi yapilarindan üretilmektedir. Uygun nem kosullarinda, sporongia iki kamçili ve suda hareketli olan zoosporlar üretir. Bu sporlar çimlenerek bitkileri infekte eder. Böylece hastalik devri tekrarli olarak tüm sezon boyunca devamli sekilde ortaya çikmaktadir. Dolayisi ile su hastalik etmenin çogalmasi ve sporlarin saglikli bitkilere tasinmasinda önemli bir rol oynar. Nem yüksek oldugu zaman sporongia uzun süre canliligini koruyabilir. Bu sporlar ayni zamanda hava kökenli olup, rüzgar yardimi ile uzak mesafelere tasinir ve genis bir alana yayilma gösterebilir. Zoosporlar siçrayan sular ve sulama suyu, özellikle yüzeysel sulamalar ile kolayca etrafa yayilir. Tarla kosullarinda hastalik ilk önce siddetli yagmurlardan sonra su birikintisinin fazla oldugu alçak alanlarda ortaya çikmakta ve daha sonra buralardan diger alanlara yayilir. Fungus için elverisli kosullar 18°C' nin üzerindeki nemli topraklar ve yüksek hava nemi ve hava sicakligin 24-29°C oldugu zamanlardir.


Hastalık Etmeninin Belirtileri (Simptomları):
Kök: Hastalik etmeni etkiledigi bitkinin gelisme dönemine bagli olarak biber bitkilerinin kök, gövde, yaprak ve meyvelerini hastalandirir. Hastaliktan etkilenen bitkilerde solgunluk ve ölümler bitkilerin meyve vermeye baslamasiyla görülmeye baslar. Geç infeketelenen bitkiler geçici solgunluklar gösterirken, daha erken dönemlerde hastalan bitkiler çabuk bir sekilde ölmektedir. Hastalik genelde sira üzeri ya da dairemsi olarak etrafindaki bitkilerde ayni zamanlarda görülmektedir. Fungus tarafindan infektelen fideler toprak seviyesinden itibaren yan yatmaktadir. Hava kosullarinin serin serin oldugu zamanlarda sadece bir kaç bitki bu sekilde ölebilir. Ileri dönemlerde hastalik çok daha yaygin sekilde ortaya çikar ve hastalik yasli bitkileride etkiler. Gövdeler, özellikle kök bogazina yakin kisimlarin iç kisimlarinda renk degisimi seklinde kendini gösterir, bu bölgede çökme meydana gelir ve zamanla odusu bir yapiya döner. Lezyonlar gövdenin tamamini sarabilir ve bu durumda lezyonun üstünden itibaren bitkilerde solgunluk ortaya çikar ya da bitki tamamen ölür.
Yaprak: Yapraklarda ilk önce küçük koyu yesil lekeler gösterir, daha sonra lekeler birbirleri ile birleserek genisler ve suda haslanmis gibi agarirlar. Bitki gövdeleri infektelenirse, dönüsümlü yesil aksam solgunlugu ortaya çikabilir.
Meyve: Infektelenen meyveler koyu, suda islanmis gibi lekeler meydana getirir, daha sonra bu lekeler üzerinde fungusun beyaz küfleri ve sporlari ile kaplanir. Meyvelerde solmakta, fakat bitkiye yapisik olarak kalirlar. Tohumlarda fungus tarafindan pörsür ve bulasik kalirlar.



DEGISIK Phytophthora spp. TÜRLERI TARAFINDAN ETKILENEN SEBZELERIN LISTESI

Konukçu bitki Hastalanan organi Etkileyen patojen
Biber, özellikle ince biber ve kiraz tipleri; bir çok etli tipleri Yesil aksam yanikligi; Çökerten; Kök bogazi çürüklügü; kök çürüklügü; meyve çürüklügü
 Phtyophthora capsici
Phytophthora spp. (Pythium and diger funguslar)
Domates, tüm varyeteler; bazilarinin duyarliliklari farkli olabilir Kusgözü meyve çürüklügü, Phytophthora kök çürüklügü
 Asil olarak Phytophthora parasitica, fakat diger Phytophthora spp. ve
Phytophthora capsici
Patlican Phytophthora meyve çürüklügü; kök bogazi ve gözde kanseri Phytophthora parasitica ve Phytophthora capsici
Yazlik kabak Phytophthora kök çürüklügü; gövde ve yaprak yanikligi
 Phytophthora capsici ve diger Phytophthora spp.
Kislik kabak, Hiyar, Karpuz ve Balkabagi Phytophthora Meyve çürüklügü: Phytophthora yanikligi
 Phytophthora capsici ve diger Phytophthora spp.


Mücadelesi
Kültürel mücadele
1. Dayanikli bitkiler tercih edilmeli.
2. Hastaliktan ari ve dranaji iyi topraklarin seçimi.
3. Bitkileri su stresinde birakmamali.
4. En az üç yil ürün rotasyonu yapilabilir, eseyli üreme organi olan oospor olumsuz kosullara uzun süre dayandigindan etkili olmayabilir.
5. Hastalikli bölgelerde dikkatli çalisilmali, saglikli alanlara toprak, alet ve hasta bitkiler tasinmamali.
6. Tarla kosullarinda bitkilerin kök bogazi direkt olarak su ile temas etmeyecek sekilde dikilmeli.
7. Asiri sulamadan kaçinilmali, su birikimi engellemeli ve yapilabilirsa damlama sulama tavsiye edilmeli.
8. Hastalik etmeninin görüldügü alanlardan tohum alinmamali.
9. Hastalikli bitkiler hemen uzaklastirlmali ve imha edilmelidir.
10. Hastalik etmeni genelde lokal olarak ortaya çiktigi durumlarda, o bölgelerde dikkatli çalisilmali, gerekirse önce bulasik olmayan alanalarda çalismaya baslanmali ve daha sonra bulasik alanlarda çalisma yapilmali.
11. Hastalik lokal ya da bir kaç bitkide ortaya çikti ise bu bitkilerin etrafindaki saglikli görülen bitkiler de dahil olmak hastalik etmenine karsi kullanilan bir fungisit ile lokal olarak ilaçlama yapilabilir.
12. Alet ve ekipmanlar bulasik bölgelerde çalisildiktan sonra iyice temizlenmeli.
Kimyasal mücadele
Toprak fumigasyonu (Methyl Bromide ve 1-3 Dichloropropene) dikimden önce tavsiye ediliyor.
Zirai Mücadele Teknik Talimatlarina göre tavsiye edilen kimyasal ilaçlar(100 Litre su için):
Bakir Oksiklorid WP 50% (300 g/fide)
Bordo Bulamaci SIVI Oksiklorid WP 50% (500+1000 g/fide)
Captan WP 50% (300 g)
Captan + PCNB TOZ 10+10% (40 g/m2 toprak)
Formaldehit EM (400 g/l)
Formaldehit EM (4 lt(150 cc/m2) toprak)
Hymexazol SC 360 g/l (150 cc)
Mancozeb WP 80% (200 g)
Maneb WP 80% (200 g)
Methyl Bromide GAZ 98% (60 g/m2 toprak)
PCNB TOZ 18% (35 g/m2 toprak)
Propineb WP 70% (250 g fide)
Thiram WP 80% (200 g/100 kg tohum)
Tolclofos Methyl WP 80% (100 g)
02/Mart/2004
Etmenin sitematiğini görmek istiyorsanız etmenin ismini tıklayınız
Phytophthora capsici
 

Bu sayfanın dizaynı ve tüm içeriği Cahid ÇAKIR tarafından hazırlanmıştır.
Sayfaların en iyi görüntüsü 800 X 600 ekran çözünürlüğünde IE' da görebilirsiniz
Eleştiri ve önerilerinizi bekliyoruz.
e-mail:cahidcakir@bitkisagligi.net